Corona Virüsü Türkiye’nin İç Piyasasını Nasıl Etkiledi

Corona Virüsü Türkiye’nin İç Piyasasını Nasıl Etkiledi Akıllara gelebilecek bütün piyasa şekillenmelerinin zarar etmesi ile vatandaşlar, kendilerini bir anda başrol adayı olan biyolojik bir silah ile karşı karşıya buldu. Corona virüsü, ölümlerin artışı, tedavisinin bulunamaması, kontrol altında tutulamaması, duyan veya duyum alan, en alt kesimden en üst kesime kadar herkesi psikolojik ve ruhsal olarak etkilemeyi başarmıştır.

Sağlık konusundan sonra en çok zarar görmüş olan alan ise ekonominin iç piyasasıdır. Yasaklar, kısıtlamalar, evde vakit geçiren vatandaşlardan ziyade kepenk indiren, kâr marjının altına düşen ticarethaneleri etkilemiştir. Daha sonrasında olabilecek, yaşanılacak olayların düşünmek ve tahmin etmek çokta zor görünmemektedir.

Corona virüsü iç piyasada ne gibi değişikliklere yol açtı?

Genel olarak bakıldığında ise corona virüsü iç piyasa savaşında zaferi eline almıştır. Sınır tanımayan bu biyolojik askerler önce Çin’i, daha sonra Avrupa Birliği’ni ve Amerika’yı rehin almayı başarabilmiştir. Corona virüsü etkisindeki tüm dünya ülkeleri, bu durum karşısındaki şaşkınlıklarını gizleyememişlerdir.

Bu kriz döneminde etkilenen işverenlerin vergi yükümlülüklerinin, sigorta primlerinin ve kredi kartı borçlarının da ertelenme kararı alınmıştır. Corona virüsü, her geçen gün iç piyasa dalgalarını arttırmaya devam etmektedir. Her ne kadar etkilese bile pek çok bölgede yerli üretime geçilmesi de çiftçiyi ve esnafı rahatlatmaya yönelik bir proje olmuştur.

Bilinen o ki, krizi fırsata çevirmek sözü, aslında böylesine ağır bedeller ödemeden sorunu atlatmak demektir. Salgın hastalık kontrol altına alınabilirse, Amerika-Türkiye ikilisi yardımlaşma bazında iyi yol kat etmiş sayılabilmektedir. İki ülke arası ticaret payı TİM Başkanının da açıklamasıyla aslında pozitif ilerlemeye de ışık tutar nitelikte.

Kriz öncesi zaten hem ilişki bakımından hem de ticaret payından Türkiye pek de nasibini alamıyordu. Bu zayıf ilişkiden de nasibini alan tabi ki de iç ekonomi olacaktı. Corona sonrası ithalat adeta büyük ölçüde yerel olarak yer değiştirmeye başlamıştır. Ayrıca 15 Haziran’da turizm bölgelerinin açılması kararı da bazı otellerin açılmasına da mâni olamadı. Açılan otellerin de sosyal mesafe kuralına uyarak hizmet vereceği de belirtilmiştir.

Dış ticaretin değer kaybettiği iç ticaretin ise yükselişe geçmesi ülke bazında yerli üretimin artmasına neden olmuştur. Komşu ülkelere giden üretim mallarının çoğalması Türkiye için bir nefes oldu denilebilir. İthalat konusunda diğer ülkelerden erken davranmış olan Türkiye’nin, corona virüsü sonrasında bu durumun meyvelerini toplaması bekleniyor. Yerli üretime geçişin çok da sürpriz olmadığını belirten bazı uzmanlar bu uygulamanın “tek çare” olabileceği konusunda hemfikirler.

Alışveriş merkezlerinin ise yakın tarihte açılacak olması büyük bir sınav olarak görülüyor. Vatandaşlar kendilerine tedbir konusunda ne kadar güveniyor ve ne kadar uygulamayı başarılı bir hale getirebiliyorlar, gözlemlenebilecek.